Rozdzielność majątkowa z datą wsteczną to instytucja prawna o charakterze wyjątkowym. O ustanowieniu takiej rozdzielności może orzec tylko sąd i tylko z ważnych powodów. W dzisiejszym artykule wskazujemy w jakich wypadkach powinieneś zastanowić się nad ustanowieniem rozdzielności z datą wsteczną i jak to zrobić.
Czym jest rozdzielność majątkowa?
O tym czym jest rozdzielność majątkowa wspominaliśmy już na naszym blogu. Tytułem przypomnienia oraz w skrócie – ustanowienie rozdzielności majątkowej powoduje, że pomiędzy małżonkami przestaje funkcjonować ustrój wspólności majątkowej. Zatem wszystko to co małżonkowie nabędą po ustanowieniu rozdzielności zaliczane jest na poczet ich majątków odrębnych, a nie jak dotychczas na poczet majątku wspólnego. Zmieniają się także zasady odpowiedzialności za zobowiązania. Rozdzielność powoduje bowiem, że każdy z małżonków odpowiada wyłącznie za swoje zobowiązania.
Kiedy powstaje rozdzielność majątkowa?
Rozdzielność majątkowa może powstać na kilka sposobów.
Małżonkowie mogą we wspólnym porozumieniu zawrzeć umowę potocznie nazywaną intercyzą. Z dniem jej podpisania powstaje pomiędzy nimi ustrój rozdzielności majątkowej. Co ważne, umowa może zostać podpisana zarówno przed zawarciem małżeństwa, jak i w czasie jego trwania.
Jeżeli nie ma zgody obojga małżonków na ustanowienie rozdzielności, wówczas każdy z nich może złożyć pozew o jej orzeczenie przez sąd. Jeżeli sąd uwzględni żądanie, rozdzielność zostanie ustanowiona z chwilą wytoczenia powództwa.
Najczęściej jednak, rozdzielność powstaje w wyniku orzeczenia rozwodu lub separacji, z chwilą uprawomocnienia się wyroku.
Z powyższego wynika, że rozdzielność powstaje co do zasady „na przyszłość”.
W jakich zatem sytuacjach warto zastanowić się nad rozdzielnością z datą wsteczną?
Tak jak była o tym mowa na wstępie, rozdzielność majątkowa z datą wsteczną to instytucja wyjątkowa. W każdej tego typu sprawie sąd bada czy zachodzą wyjątkowe okoliczności uzasadniające wcześniejsze aniżeli z chwilą wytoczenia powództwa ustanie wspólności majątkowej. Takie wyjątkowe okoliczności występują np. w sytuacji, gdy małżonkowie nie gospodarują wspólnie (żyją w rozłączeniu), a jeden z małżonków zaciągnął długi, które zagrażają majątkowi wspólnemu oraz dobru założonej rodziny. Ustanowienie rozdzielności z datą wsteczną pozwoli uniknąć odpowiedzialności za te długi małżonkowi, który nie wiedział i nie wyraził zgody na zobowiązanie.
Sąd bada zatem czy zachodzą okoliczności, z powodu których trwanie we wspólności istotnie zagraża interesom majątkowym małżonka żądającego ustanowienia rozdzielności. Do innych przyczyn uzasadniających rozdzielność z datą wsteczną można zaliczyć w świetle orzecznictwa: chorobę alkoholową jednego z małżonków, nieprzyczynianie się do powstawania majątku wspólnego, trwonienie tego majątku, uzależnienie od hazardu lub narkotyków, czy też opuszczenie rodziny i brak zainteresowania jej losem.
Rozdzielność z datą wsteczną a postępowanie w sprawie o rozwód.
Co wydaje się warte zaznaczenia, wystąpienie z pozwem o rozwód nie tamuje możliwości żądania ustanowienia rozdzielności z datą wsteczną. Jeśli nie wysnujemy tego rodzaju roszczenia, rozdzielność powstanie, tak jak to wyżej wspomniano, z chwilą uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Zatem pomimo, że już w chwili składania pozwu o rozwód małżonkowie nie gospodarują wspólnie i najczęściej żyją każdy własnym życiem, pomiędzy nimi w dalszym ciągu trwa ustrój wspólności majątkowej. W wielu wypadkach warto zatem zastanowić się nad rozdzielnością z chwilą wcześniejszą. W szczególności dotyczy to spraw rozwodowych o szczególnie skomplikowanym, wielowątkowym charakterze, gdzie oczywiste jest, że postępowanie rozwodowe trwać będzie wiele miesięcy, a nawet wiele lat, w czasie których postępowanie jednego z małżonków może prowadzić do rażącego pokrzywdzenia drugiego małżonka.
Gdzie złożyć pozew o rozdzielność?
Pozew o rozdzielność należy złożyć do sądu rejonowego właściwego ze względu na ostatnie wspólne miejsce zamieszkania małżonków, o ile jeden z nich jeszcze tam zamieszkuje. Jeżeli brak jest tej podstawy, pozew należy złożyć w sądzie rejonowym miejsca zamieszkania pozwanego. Warto zaznaczyć, że ww. sąd będzie właściwy także wtedy, gdy z żądaniem ustanowienia rozdzielności występujemy w trakcie postępowania rozwodowego. Sąd rozpoznający sprawę o rozwód nie może bowiem orzec o wcześniejszym momencie powstania rozdzielności.
Interesuje cię jakiś temat z zakresu prawa rozwodowego lub rodzinnego? Chcesz przeczytać o nim artykuł? Zostaw nam komentarz lub napisz o tym w wiadomości prywatnej, a my postaramy się opisać interesujące Cię zagadnienie.
Ilustracja: pixabay.com, by geralt
Dodaj komentarz