Zarówno przysposobiony, jak i przysposabiający mają prawo żądać rozwiązania przysposobienia. Jednak, aby sąd rozwiązał przysposobienie muszą zostać spełnione przesłanki ustalone przez ustawodawcę.
Przesłanki usprawiedliwiające rozwiązanie przysposobienia
Zgodnie z judykaturą ustawodawca przewiduje jedynie dwie przesłanki rozwiązania przysposobienia: ważne powody i dobro małoletniego dziecka.
Pierwsza przesłanka ma charakter pozytywny i aby mogła zostać zastosowana, muszą wystąpić usprawiedliwione powody rozwiązania. Druga przesłanka dotyczy wyłącznie sytuacji rozwiązania stosunku przysposobienia w okresie małoletności przysposobionego i ma ona charakter negatywny. Oznacza to, iż rozwiązanie stosunku przysposobienia jest niedopuszczalne, jeżeli w jego wyniku ucierpiałoby dobro małoletniego.
Ważne powody usprawiedliwiające rozwiązanie przysposobienia należy dokonywać z uwzględnieniem całokształtu stosunków między przysposabiającym a przysposobionym i sposobu ich kształtowania się w całym okresie trwania przysposobienia. O ważnych przyczynach rozwiązania przysposobienia można mówić wówczas, gdy wspomniane przyczyny spowodowały trwały i zupełny rozkład stosunku przysposobienia i wsparte muszą być przykładami konkretnych relacji między dzieckiem a rodzicem. Sam fakt złych relacji nie dowodzi o rozkładzie więzi rodzinnych między rodzicem a dzieckiem przysposobionym. Wniosek na ww. podstawie może złożyć przysposabiający i przysposobiony, jeśli żadna ze stron nie ponosi winy za ten rozpad. Kolejnym ważnym powodem mogą być trudności w wychowaniu jednak sam fakt, że osoba przysposabiająca nie czuje się dobrze w roli rodzica i zatraciła swoje poczucie bycia rodzicem nie stanowią ważnych powodów dających podstawę do rozwiązania stosunku przysposobienia.
Kiedy sąd nie orzeknie o rozwiązaniu
Niedopuszczalne jest rozwiązanie przysposobienia, jeśli miałoby zagrażać dobru dziecka. Wobec tego wszystkie podstawy rozwiązania, które w jakikolwiek sposób zagrażałyby dziecku, nie mogą być podstawą pozytywnego rozstrzygnięcia sądu. Niedopuszczalne jest rozwiązanie stosunku przysposobienia po śmierci przysposobionego lub przysposabiającego, nie odnosi się do uchylenia orzeczenia o przysposobieniu w następstwie skargi o wznowienie.
Zgodnie z ustawą nie jest również dopuszczalne rozwiązanie przysposobienia, na które rodzice przysposobionego wyrazili przed sądem opiekuńczym zgodę bez wskazania osoby przysposabiającego.
W myśl art. 1251 § 2 k.r.o. przysposobienie pełne nie stoi na przeszkodzie ponownemu przysposobieniu za życia przysposabiającego. Ma to również odniesienie do ponowne przysposobienie własnego dziecka.
Skutki rozwiązania
Orzeczenie sądu rozwiązujące przysposobienie ma charakter konstytutywny, wywołuje skutki z chwilą uprawomocnienia się. Podstawowym skutkiem rozwiązania przysposobienia jest ustanie stosunku pokrewieństwa. Konsekwencją rozwiązania przysposobienia jest także ustanie władzy rodzicielskiej przysposabiającego. W skutek rozwiązania przysposobienia przestaje obowiązywać wzajemny obowiązek alimentacyjny. Rodzice nie mają również w ogóle możliwości ani obowiązku zaspokajania jego usprawiedliwionych potrzeb.
Przysposobiony zachowuje nazwisko nabyte przez przysposobienie oraz otrzymane w związku z przysposobieniem imię lub imiona. Jednak, jeśli zachodzą uzasadnione podstawy, sąd na wniosek przysposobionego lub przysposabiającego, może w orzeczeniu o rozwiązaniu stosunku przysposobienia postanowić o powrocie do poprzedniego nazwiska.
Interesuje cię jakiś temat z zakresu prawa rozwodowego lub rodzinnego? Chcesz przeczytać o nim artykuł? Zostaw nam komentarz lub napisz o tym w wiadomości prywatnej, a my postaramy się opisać interesujące Cię zagadnienie.
Ilustracja: pixabay.com, by ThomasWolter
Dodaj komentarz