Rozłąka rodziców jako podstawa do ograniczenia władzy rodzicielskiej

Zgodnie z obowiązującymi przepisami władza rodzicielska przysługuje każdemu z rodziców. Mają oni prawo decydować o miejscu zamieszkania dziecka, edukacji i innych kwestiach dotyczących jego życia. Władza rodzicielska pozostaje niezmienna nawet wówczas, gdy się rozstają. Jednak bywają sytuacje, w których rodzice w chwili rozłąki nie są w stanie porozumieć się w kwestiach wychowawczych dziecka. Ustawodawca w takich przypadkach umożliwił ograniczenie władzy rodzicielskiej względem jednego z rodziców.

 

Kiedy sąd ograniczy władzę rodzicielską

Najczęściej w kwestii władzy rodzicielskiej sąd rozstrzyga w chwili postępowania rozwodowego bądź o separację. W wyroku rozwiązującym związek małżeński sąd może orzec o pozostawieniu pełni praw rodzicielskich obojgu rodzicom i ustalić kontakty bądź też ograniczyć władzę rodzicielską jednemu z rodziców. W szczególności sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. W braku porozumienia, o którym mowa powyżej sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Wobec powyższego, aby sąd ograniczył władzę rodzicielską muszą zostać spełnione trzy przesłanki:

  1. władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom;
  2. rodzice pozostają w rozłączeniu;
  3. za rozstrzygnięciem przemawia dobro dziecka.

 

  • Pierwsza przesłanka zostaje oczywista, gdyż aby władza rodzicielska mogła zostać ograniczona, musi w pełni przysługiwać rodzicom.
  • Pod pojęciem „pozostawania w rozłączeniu” należy rozumieć stan faktyczny, w jakim znajdują się rodzice dziecka, polegający na ich separacji faktycznej. W rozłączeniu mogą zatem pozostawać zarówno rodzice pozostający w związku małżeńskim, jak i niebędący małżonkami. Jak już wspomniano w razie postępowania rozwodowego o władzy rodzicielskiej sąd rozstrzyga w wyroku kończącym postępowanie.
  • Ostatnią przesłanką pozostaje dobro dziecka. Należy zauważyć, że brak porozumienia pomiędzy rodzicami w kwestii wychowania dziecka często rodzi nieporozumienia, co znacząco utrudnia sprawowanie wspólnej władzy rodzicielskiej. Taka sytuacja natomiast niekorzystnie wpływa na dziecko. Wobec tego konflikt rodziców jest jedną z okoliczności przemawiającą za wydaniem rozstrzygnięcia o ograniczeniu władzy.

Podkreślenia wymaga, że regulacji zawartej w art. 107 § 1 k.r.o. nie należy interpretować jako kary nałożonej na rodzica. Ustawodawca wprowadzając ww. przepis dążył do zapewnienia niezakłóconej pieczy nad dzieckiem, w interesie dziecka. Tym samym w sytuacji, gdy sąd ograniczy władzę rodzicielską jednego z rodziców na powyższej podstawie, a więc z tego względu, że rodzice żyją w rozłączeniu, to w takiej sytuacji nie jest dopuszczalne zakazanie lub ograniczenie osobistej styczności z dzieckiem takiego rodzica. Wobec powyższego w takim postępowaniu sąd orzeknie również o kontaktach dziecka z rodzicem.

 

Wybór rodzica

Wybór rodzica, któremu pozostawiona zostanie pełnia władzy rodzicielskiej nie należy do najprostszych decyzji, zwłaszcza jeżeli rodzice są w nasilonym konflikcie. Sąd przede wszystkim kieruje się kwalifikacjami podmiotowymi obojga rodziców, w tym także ich zdolnościami wychowawczymi. Stosownie do tego każdorazowo ocenia, który z nich daje lepszą gwarancję wychowania dziecka na prawego człowieka i obywatela. Znaczenie mają również więzi emocjonalne dziecka z rodzicami, obecne miejsce zamieszkania, które stanowi centrum życia małoletniego, jego wiek, a także warunki bytowe rodziców.

Czym jest ograniczenie władzy do współdecydowania o istotnych sprawach dziecka

Ograniczenie władzy przy rozłące rodziców upoważnia tego rodzica do współdecydowania o ważnych sprawach dziecka. W szczególności do takich spraw zaliczyć można np. wybór sposobu leczenia dziecka, decyzję o zabiegu lekarskim, wyborze szkoły, wydaniu paszportu czy wyjeździe dziecka za granicę. We wniosku o ograniczenie władzy rodzicielskiej należy dokładnie wskazać zakres spraw, co do których wypowiedzieć będzie się musiał również drugi z rodziców. Prawo osobistej styczności z dzieckiem przysługuje nadal obojgu rodzicom bez względu na ograniczenia ich władzy.

 

Warto również pamiętać, że ograniczenie władzy rodzicielskiej nie wpływa na dziedziczenie czy obowiązek alimentacyjny. Co istotne pełnia praw rodzicielskich może zostać przywrócona, zatem ograniczenie to nie ma charakteru trwałego.

Interesuje cię jakiś temat z zakresu prawa rozwodowego lub rodzinnego? Chcesz przeczytać o nim artykuł? Zostaw nam komentarz lub napisz o tym w wiadomości prywatnej, a my postaramy się opisać interesujące Cię zagadnienie.

Ilustracja:

Dodaj komentarz