Wszczęcie postępowania rozwodowego przez małżonka częściowo ubezwłasnowolnionego

Co do zasady każdy z małżonków ma prawo wystąpić z pozwem o rozwód. Co jednak jeśli jeden z małżonków pozostaje częściowo ubezwłasnowolniony? Czy złożenie przez niego pozwu jest skuteczne?

Czym jest ubezwłasnowolnienie częściowe?

Ubezwłasnowolnienie częściowe oznacza ograniczenie zdolności osoby pełnoletniej do prowadzenia samodzielnie swoich spraw, przez co wymaga ona do tego pomocy innej osoby. Podstawą do ubezwłasnowolnienia częściowego może być choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy albo innego rodzaju zaburzenia psychiczne, w szczególności pijaństwo lub narkomania, o ile stan osoby, wobec której orzeczone ma zostać ubezwłasnowolnienie częściowe, nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego.

Zatem ubezwłasnowolnienie częściowe może zostać orzeczone wobec osoby, która pozostaje pełnoletnia, jak i zachowała w pewnym stopniu możliwość kierowania swoim postępowaniem. Jednak nie jest w stanie podejmować decyzji samodzielnie w czynnościach wykraczających poza zakres drobnych spraw życia codziennego.

O ubezwłasnowolnieniu częściowym decyduje Sąd, który ustanawia dla osoby częściowo ubezwłasnowolnionej kuratora, czyli osobę, której obowiązkiem jest udzielanie pomocy w prowadzeniu spraw.

Co oznacza wspomaganie w prowadzeniu spraw?

Ubezwłasnowolnienie częściowe, jak już wyjaśniono powyżej jedynie w pewnym stopniu ogranicza osobę, wobec której zostało ono orzeczone. Osoba częściowo ubezwłasnowolniona posiada zatem ograniczoną zdolność prawną i może samodzielnie podejmować decyzje w niektórych sprawach, które to zostały określone przez przepisy prawa. W podejmowaniu decyzji w pozostałych czynnościach osoba ubezwłasnowolniona wymaga wsparcia ustanowionego kuratora, który występuje w jej imieniu, o ile przemawia za tym jej interes.

Czy osoba ubezwłasnowolniona częściowo ma zdolność procesową i może wystąpić z powództwem o rozwód?

Jeszcze do niedawna, z uwagi na rozbieżności orzecznictwa, problematyczne było zagadnienie, czy osoba częściowo ubezwłasnowolniona może wystąpić z powództwem o rozwód. Nad problemem tym pochylił się jednak Sąd Najwyższy, który wskazał, że obowiązujące przepisy prawa uniemożliwiają osobie częściowo ubezwłasnowolnionej samodzielne zawarcie związku małżeńskiego, a tym samym niemożliwe pozostaje samodzielne wystąpienie przez nią z powództwem o rozwiązanie tego związku poprzez rozwód (uchwała z 21 grudnia 2017r., III CZP 66/17). Zgodnie z obowiązującymi przepisami osoba fizyczna ograniczona w zdolności do czynności prawnych (np. częściowo ubezwłasnowolniona) posiada nadal zdolność procesową, jednak wyłącznie w sprawach wynikających z czynności prawnych, których może dokonywać samodzielnie (art. 65 k.p.c.). Do takich spraw należy zarządzanie swoim majątkiem czy też zawieranie umów w drobnych sprawach życia codziennego (art. 20-21 k.c.). Z powyższego należy wywnioskować, że brak jest możliwości wystąpienia przez osobę częściowo ubezwłasnowolnioną z powództwem o rozwiązanie związku małżeńskiego. W każdorazowym przypadku pozew winien zostać odrzucony z uwagi na brak zdolności procesowej.

Czy osoba częściowo ubezwłasnowolniona może się rozwieść?

Brak zdolności procesowej w sprawie o rozwód nie oznacza jednak braku możliwości orzeczenia rozwodu. Osoba częściowo ubezwłasnowolniona nie może w procesie występować samodzielnie. Jedynym wyjściem jest wystąpienie z takim powództwem przez kuratora, o ile przemawia za tym interes osoby częściowo ubezwłasnowolnionej.

Interesuje cię jakiś temat z zakresu prawa rozwodowego lub rodzinnego? Chcesz przeczytać o nim artykuł? Zostaw nam komentarz lub napisz o tym w wiadomości prywatnej, a my postaramy się opisać interesujące Cię zagadnienie.

Ilustracja: pixabay.com, by PublicDomainPictures 

Dodaj komentarz