Co należy zawrzeć w pozwie rozwodowym?
- Elementy konieczne pisma procesowego
- Elementy konieczne pozwu
- Elementy fakultatywne pozwu
- Elementy charakterystyczne dla pozwu rozwodowego
Proces rozwodowy może się rozpocząć tylko na wyraźne żądanie co najmniej jednego małżonka. Nie ma takiej możliwości, by sprawa ruszyła z urzędu – zainicjowana przez sąd, czy inny organ. Żądanie rozwodu należy wyrazić w pozwie.
Pozew to pismo procesowe, które wszczyna postępowanie sądowe i określa jego ramy (co do zasady, sąd nie może orzec ponad żądanie). Dlatego niezwykle ważna jest staranność przy przygotowywaniu pozwu. W przepisach prawa odnaleźć można zarówno elementy konieczne pozwu, jak elementy fakultatywne. Braki w tych pierwszych mogą w skrajnych przypadkach doprowadzić do zwrotu pozwu, a wtedy pismo to nie wywoła żadnych skutków. Braki w tych drugich co prawda nie będą tamować biegu sprawy, jednak mogą nieść za sobą negatywne konsekwencje dla strony powodowej, jako że część jej interesów może nie uzyskać ochrony prawnej.
Elementy konieczne pisma procesowego
Skoro pozew jest pismem procesowym, to w pierwszej kolejności wypada zadbać o to, by zawrzeć w nim wszystkie obowiązkowe elementy takiego właśnie pisma. Należą do nich:
- oznaczenie sądu, do którego jest skierowane (np. Sąd Okręgowy w Opolu; w dobrym tonie jest oznaczyć również wydział sądu, który zajmuje się daną kategorią spraw);
- imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników;
- oznaczenie rodzaju pisma (tu: pozew, względnie – pozew o rozwód);
- osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności (należy więc jasno wyrazić swoje żądanie, a w razie powoływania twierdzeń o faktach – wskazać dowody na ich poparcie; jeżeli są to dokumenty, zdjęcia itp. należy je załączyć do pisma).
Gdy wnoszone pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie (a tak zazwyczaj bywa w przypadku pozwu) powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania obu stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) strony powodowej. W dalszych pismach procesowych należy podawać nadaną przez sąd sygnaturę akt sprawy.
Do pisma procesowego należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych.
Elementy konieczne pozwu
Pozew musi zawierać wszystkie te elementy, które są konieczne w przypadku pism procesowych. Dodatkowo w pozwie należy:
- dokładnie określić swoje żądanie (strona powodowa powinna zatem wyraźnie i precyzyjnie określić, czego się domaga);
- przytoczyć okoliczności faktyczne, które uzasadniają to żądanie (pamiętać trzeba, że twierdzenia o faktach muszą zostać udowodnione, inaczej pozostaną bez znaczenia)
Elementy fakultatywne pozwu
Pozew tylko wtedy skutecznie uruchomi procedurę, gdy będzie zgodny ze wszystkimi obowiązkowymi wymaganiami. Istotne jednak, że – w zależności od konkretnej sprawy – pozew jest pismem, które zawierać powinno pewne dodatkowe elementy. Ich przeoczenie może być przyczyną powstania niekorzystnej sytuacji procesowej, a nawet uzyskania niezadowalającego wyroku. Warto więc wiedzieć, że pozew może zawierać wnioski o zabezpieczenie powództwa, nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności i przeprowadzenie rozprawy w nieobecności powoda oraz wnioski służące do przygotowania rozprawy, a w szczególności wnioski o:
- wezwanie na rozprawę wskazanych przez powoda świadków i biegłych;
- dokonanie oględzin;
- polecenie pozwanemu dostarczenia na rozprawę dokumentu będącego w jego posiadaniu, a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu, lub przedmiotu oględzin;
- zażądanie na rozprawę dowodów znajdujących się w sądach, urzędach lub u osób trzecich.
To, czy w danej sprawie zasadne jest składanie ww. wniosków, zależy od charakteru tej sprawy. Nie ma w tym zakresie uniwersalnych zasad, zawsze należy rozważyć konkretną indywidualną sprawę.
Elementy charakterystyczne dla pozwu rozwodowego
Opisane elementy obligatoryjne i fakultatywne pozwu mają charakter ogólny, przez co znajdują zastosowanie w każdej sprawie – nie tylko rozwodowej. Sprawa rozwodowa ma jednak swoje charakterystyczne cechy, co powoduje, że przed sporządzeniem pozwu rozwodowego trzeba sięgnąć dodatkowo po uregulowania szczególne. Procesowa specyfika sprawy o rozwód wyraża się przede wszystkim w treści żądania strony powodowej. Żąda ona rozwiązania małżeństwa przez rozwód. Powinna także podać, czy jej wolą jest, by sąd orzekł o winie rozkładu pożycia małżeńskiego, czy też, by poniechał roztrząsania tej kwestii. Nadto, jeżeli rozstający się małżonkowie mają małoletnie dzieci, w pozwie można zawrzeć wnioski co do władzy rodzicielskiej oraz sposobu wypełniania obowiązku alimentacyjnego względem dzieci przez każdego z rodziców. Z kolei jeżeli rozstający się małżonkowie zajmują wspólnie mieszkanie, w pozwie rozwodowym można zawrzeć żądanie orzeczenia o sposobie korzystania z tego mieszkania, a wobec zaistnienia szczególnych przesłanek – nawet żądanie eksmisji rozwiedzionego już małżonka ze wspólnego mieszkania. Wreszcie, inicjując postępowanie rozwodowe, można żądać dokonania przez sąd podziału majątku wspólnego. Warto jednak wiedzieć, że sąd uwzględni to żądanie tylko wtedy, gdy przeprowadzenie takiego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu – powszechną praktyką jest dzielenie majątku byłych małżonków w odrębnym postępowaniu.
Jeżeli potrzebujesz konsultacji przy sporządzaniu pozwu rozwodowego, albo życzysz sobie profesjonalnej reprezentacji w swojej sprawie – umów się na spotkanie.